Helisel Rotorlu Debimetreler (Helıcal Rotor Flowmeters) ve Endüstriyel Uygulamaları
Helisel rotorlu debimetreler, pozitif deplasmanlı debimetrelerin özel bir türüdür. Akışkanın, eksenel yerleşimli helisel rotorları döndürmesi prensibiyle çalışır. Her rotor dönüşü, sabit ve bilinen bir hacmi temsil eder. Bu özellikleri sayesinde yüksek doğruluk ve tekrarlanabilirlik sağlarlar. Petrol, kimya, ilaç ve gıda endüstrilerinde özellikle yüksek viskoziteli sıvıların ölçümünde tercih edilirler.
ÇALIŞMA PRENSİBİ
Helisel rotorlar, akışkanın geçişi sırasında eksenel doğrultuda dönerek belirli hacimleri taşır. Bu dönüş hareketi, sensörler yardımıyla sayılır ve hacimsel debi hesaplanır.
Temel formül:
Qv = n · Vc
Qv: Hacimsel debi (m³/s)
n: Rotor dönüş frekansı (Hz)
Vc: Her dönüşte taşınan hacim (m³).
Bu debimetreler, akışkanın yoğunluğu ve viskozitesinden daha az etkilenir ve yüksek doğruluk sunar.
YAPISAL ÖZELLİKLER
- Gövde: Paslanmaz çelik, dökme demir, alüminyum
- Ölçüm elemanları: Helisel (vida tipi) rotorlar
- Çıkış sinyalleri: Manyetik algılama, pulse çıkışı, dijital sinyal
- Düşük basınç kaybı
- Yüksek viskoziteye sahip akışkanlarda çalışabilme yeteneği
AVANTAJLAR VE SINIRLAMALAR
Avantajlar:
- Yüksek doğruluk (±%0.2 – ±%0.5)
- Düşük debilerde dahi hassas ölçüm
- Viskoz ve yoğun akışkanlarda kararlı performans
- Düşük basınç kaybı
Sınırlamalar:
- Hareketli parçalardan dolayı bakım ihtiyacı vardır
- Aşındırıcı akışkanlarda ömür kısalabilir
- Partikül içeren akışkanlarda hassasiyet azalabilir
UYGULAMA ALANLARI
- Akaryakıt ve yağ ölçümleri
- Kimya endüstrisinde polimer ve solvent ölçümü
- Gıda endüstrisinde şurup, melas, bal gibi ürünler
- İlaç sektöründe hassas dozajlama
- Enerji sektöründe yağlama sistemleri
STANDARTLAR VE KALİBRASYON
- OIML R 117: Sıvı ölçüm cihazları için standart
- ISO/IEC 17025: Kalibrasyon laboratuvar akreditasyonu
- ATEX sertifikalı modeller, patlayıcı ortamlarda kullanılabilir
- Düzenli kalibrasyon, doğruluğu korumak için gereklidir
SONUÇ
Helisel rotorlu debimetreler, özellikle yüksek viskoziteli sıvıların ölçümünde sağladıkları yüksek doğruluk ve güvenilirlikle endüstride kritik bir rol oynamaktadır. Dayanıklı yapıları ve düşük basınç kayıpları sayesinde uzun ömürlü ve güvenilir çözümler sunarlar.