TEKSTİL ENDÜSTRİSİNİN ZORLU SÜREÇLERİ
Tekstil makineleri; özellikle boyama, yıkama ve apre süreçlerinde yüksek sıcaklık, basınç ve kimyasal etkilere maruz kalır. Boyama makinelerinde kullanılan akışkanlar genellikle asit, baz ve tuz içeren çözeltilerden oluşur.
Bu koşullar, sistemde kullanılan vanalar için aşındırıcı ve yıpratıcı bir ortam oluşturur. Bu nedenle tekstil sektöründe kullanılan vanalar hem kimyasal dirence hem de termal dayanıklılığa sahip olmalıdır. Yanlış vana seçimi; üretim duruşlarına, renk tutarsızlıklarına ve yüksek bakım maliyetlerine yol açabilir.
TEKSTİL MAKİNELERİNDE TERCİH EDİLEN VANA TÜRLERİ
PNÖMATİK PİSTONLU VANALAR (ANGLE SEAT VALVES)
- Görev: Boya ve yıkama hatlarında hızlı açma-kapama
- Avantaj: Yüksek sıcaklık ve basınca dayanım, uzun ömür
- Convalve Çözümü: 180°C’ye kadar çalışma, paslanmaz çelik gövde, PTFE conta
KELEBEK VANALAR (BUTTERFLY VALVES)
- Görev: Büyük hacimli su ve boya hatlarında akış kontrolü
- Avantaj: Hafif yapı, düşük tork gereksinimi
- Convalve Çözümü: EPDM veya Viton conta, kimyasal uyumlu disk kaplaması
KÜRESEL VANALAR (BALL VALVES)
- Görev: Tam sızdırmaz izolasyon gerektiren hatlar
- Avantaj: Düşük basınç kaybı, yüksek sızdırmazlık
- Convalve Çözümü: Paslanmaz çelik gövde, teflon kaplamalı iç yüzey
MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ
Tekstil makinelerinde kullanılan vanaların gövde ve conta malzemeleri, kimyasal ve termal yükleri karşılayacak şekilde seçilmelidir:
- 316L Paslanmaz Çelik: Asit ve baz çözeltilerine karşı yüksek direnç
- PTFE Contalar: Kimyasal uyum ve yüksek sıcaklık dayanımı
- EPDM / Viton Contalar: Çeşitli boya kimyasallarına karşı uzun ömür
GERÇEK PROJE ÖRNEKLERİ
İtalya – Endüstriyel Boya Tesisi: Pnömatik pistonlu vanalar ile 150°C boya banyolarında 5 yıldır sorunsuz çalışma sağlandı.
Türkiye – Tekstil Boya Fabrikası: EPDM contalı kelebek vanalar ile bakım aralıkları 2 katına çıkarıldı.
Pakistan – Pamuk Apre Tesisi: PTFE kaplamalı küresel vanalar ile agresif kimyasal çözeltilerde %100 sızdırmazlık elde edildi.
VANA SEÇİMİNDE ÖNEMLİ KRİTERLER
- Kimyasal Dayanıklılık: Kullanılacak boya ve yardımcı kimyasallara uyum
- Sıcaklık Dayanımı: Süreç sıcaklığına uygun malzeme seçimi
- Basınç Kapasitesi: Makine ve hat tasarımına uygun değerler
- Bakım Kolaylığı: Hızlı değişim imkânı sağlayan tasarım
- Hijyen ve Temizlik: CIP (Clean-In-Place) uyumu
SONUÇ
Tekstil makinelerinde kullanılan vanalar, üretim kalitesi ve sürekliliği açısından kritik öneme sahiptir. Convalve, yüksek sıcaklık ve kimyasal dayanımı bir arada sunan ürünleriyle tekstil sektöründe uzun yıllardır güvenilir çözümler sağlamaktadır.