Yazılar

Helisel Rotorlu Debimetreler (Helıcal Rotor Flowmeters) ve Endüstriyel Uygulamaları

,

Helisel rotorlu debimetreler, pozitif deplasmanlı debimetrelerin özel bir türüdür. Akışkanın, eksenel yerleşimli helisel rotorları döndürmesi prensibiyle çalışır. Her rotor dönüşü, sabit ve bilinen bir hacmi temsil eder. Bu özellikleri sayesinde yüksek doğruluk ve tekrarlanabilirlik sağlarlar. Petrol, kimya, ilaç ve gıda endüstrilerinde özellikle yüksek viskoziteli sıvıların ölçümünde tercih edilirler.

Helical Rotor Flowmeters

 

ÇALIŞMA PRENSİBİ

Helisel rotorlar, akışkanın geçişi sırasında eksenel doğrultuda dönerek belirli hacimleri taşır. Bu dönüş hareketi, sensörler yardımıyla sayılır ve hacimsel debi hesaplanır.

Temel formül:
Qv = n · Vc
Qv: Hacimsel debi (m³/s)
n: Rotor dönüş frekansı (Hz)
Vc: Her dönüşte taşınan hacim (m³).

Bu debimetreler, akışkanın yoğunluğu ve viskozitesinden daha az etkilenir ve yüksek doğruluk sunar.

YAPISAL ÖZELLİKLER

  • Gövde: Paslanmaz çelik, dökme demir, alüminyum
  • Ölçüm elemanları: Helisel (vida tipi) rotorlar
  • Çıkış sinyalleri: Manyetik algılama, pulse çıkışı, dijital sinyal
  • Düşük basınç kaybı
  • Yüksek viskoziteye sahip akışkanlarda çalışabilme yeteneği

AVANTAJLAR VE SINIRLAMALAR

Avantajlar:

  • Yüksek doğruluk (±%0.2 – ±%0.5)
  • Düşük debilerde dahi hassas ölçüm
  • Viskoz ve yoğun akışkanlarda kararlı performans
  • Düşük basınç kaybı

Sınırlamalar:

  • Hareketli parçalardan dolayı bakım ihtiyacı vardır
  • Aşındırıcı akışkanlarda ömür kısalabilir
  • Partikül içeren akışkanlarda hassasiyet azalabilir

UYGULAMA ALANLARI

  • Akaryakıt ve yağ ölçümleri
  • Kimya endüstrisinde polimer ve solvent ölçümü
  • Gıda endüstrisinde şurup, melas, bal gibi ürünler
  • İlaç sektöründe hassas dozajlama
  • Enerji sektöründe yağlama sistemleri

STANDARTLAR VE KALİBRASYON

  • OIML R 117: Sıvı ölçüm cihazları için standart
  • ISO/IEC 17025: Kalibrasyon laboratuvar akreditasyonu
  • ATEX sertifikalı modeller, patlayıcı ortamlarda kullanılabilir
  • Düzenli kalibrasyon, doğruluğu korumak için gereklidir

SONUÇ

Helisel rotorlu debimetreler, özellikle yüksek viskoziteli sıvıların ölçümünde sağladıkları yüksek doğruluk ve güvenilirlikle endüstride kritik bir rol oynamaktadır. Dayanıklı yapıları ve düşük basınç kayıpları sayesinde uzun ömürlü ve güvenilir çözümler sunarlar.

Dişli Debimetreler (Gear Flowmeters) ve Endüstriyel Uygulamaları

,

Dişli debimetreler, akışkanların hacimsel debisini ölçmek için kullanılan pozitif deplasmanlı akış ölçerlerdir. Akışkanın hareketiyle dönen dişlilerin oluşturduğu hacimsel deplasman sayesinde akış miktarı hassas şekilde ölçülür. Yüksek viskoziteli sıvılarda ve düşük debilerde sağladıkları yüksek doğruluk nedeniyle özellikle petrol, kimya, ilaç, gıda ve otomotiv sektörlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Gear Flowmeters

ÇALIŞMA PRENSİBİ

Dişli debimetrelerde akışkan, gövde içinde yer alan birbirine geçmeli iki dişlinin çevresinden geçerken bu dişlileri döndürür. Her bir dişlinin dönüşü sabit bir hacmi temsil eder ve bu hacimler sayılarak toplam debi hesaplanır.

Temel formül:
Qv = n · Vc
Qv: Hacimsel debi (m³/s)
n: Dişli dönüş sayısı (Hz)
Vc: Her dönüşte taşınan hacim (m³).

Dişli debimetreler, özellikle düşük akış hızlarında ve yüksek viskoziteli akışkanlarda yüksek doğruluk sağlar.

YAPISAL ÖZELLİKLER

  • Gövde: Paslanmaz çelik, dökme demir, alüminyum
  • Ölçüm elemanları: İç içe geçmiş hassas dişliler
  • Çıkış sinyalleri: Manyetik sensör, pulse çıkışı, dijital sinyal
  • Yüksek basınca dayanıklı tasarımlar
  • Geniş ölçüm aralığı (0.01 l/min’den yüzlerce l/min’e kadar)

AVANTAJLAR VE SINIRLAMALAR

Avantajlar:

  • Çok yüksek doğruluk (±%0.1 – ±%0.5)
  • Yüksek viskoziteli akışkanlarda güvenilir performans
  • Düşük debilerde hassas ölçüm
  • Kompakt ve dayanıklı yapı

Sınırlamalar:

  • Hareketli parçalar nedeniyle aşınma ve bakım ihtiyacı
  • Aşındırıcı veya partikül içeren akışkanlarda ömür kısalabilir
  • Yüksek sıcaklıklarda sınırlamalar olabilir

UYGULAMA ALANLARI

  • Hidrolik yağ ve yakıt ölçümleri
  • Kimya endüstrisinde solvent ve polimer ölçümü
  • Gıda endüstrisinde şurup, bal, yağ gibi viskoz ürünler
  • İlaç endüstrisinde hassas dozajlama
  • Otomotiv sektöründe yağlama sistemleri

STANDARTLAR VE KALİBRASYON

  • OIML R 117: Sıvı ölçüm cihazları için standart
  • ISO/IEC 17025: Kalibrasyon laboratuvar akreditasyonu
  • ATEX sertifikalı modeller patlayıcı ortamlarda kullanılabilir
  • Düzenli kalibrasyon, doğruluğun korunması için şarttır

SONUÇ

Dişli debimetreler, yüksek doğruluk, dayanıklılık ve düşük debilerde bile ölçüm yapabilme kabiliyeti sayesinde endüstriyel ölçüm uygulamalarında güvenilir bir seçenektir. Özellikle viskoz akışkanların ölçümünde tercih edilen en verimli debimetre türlerinden biridir.