Hidrostatik seviye transmitterleri, sıvı tanklarının içindeki sıvı yüksekliğini basınç ölçümü yoluyla belirleyen cihazlardır. Sıvının yüksekliği arttıkça tank tabanındaki hidrostatik basınç da artar ve bu basınç transmitter tarafından ölçülerek elektriksel sinyale dönüştürülür. Su, kimyasal çözeltiler ve gıda ürünleri gibi farklı sıvıların seviyesini ölçmek için yaygın olarak kullanılmaktadır.

Hydrostatic Level Transmitters

ÇALIŞMA PRENSİBİ

Temel prensip, sıvı kolonunun oluşturduğu hidrostatik basınca dayanır.

Formül: P = ρ × g × h

Burada:
P: hidrostatik basınç (Pa)
ρ: sıvı yoğunluğu (kg/m³)
g: yerçekimi ivmesi (9,81 m/s²)
h: sıvı yüksekliği (m)

Tank tabanındaki transmitter bu basıncı ölçer, elektronik olarak işler ve seviye bilgisine dönüştürür.

YAPISAL ÖZELLİKLER

  • Basınç algılama elemanları: piezo-rezistif veya kapasitif diyafram
  • Gövde malzemeleri: paslanmaz çelik, titanyum, PVDF
  • Çıkış sinyalleri: 4-20 mA, HART, Modbus
  • IP67–IP68 su geçirmezlik sınıfı
  • Sıcaklık kompanzasyonu ile yoğunluk değişimlerine uyum

AVANTAJLAR VE SINIRLAMALAR

Avantajlar:

  • Yüksek doğruluk oranı (±0,1%)
  • Köpük, buhar ve tozdan etkilenmez
  • Derin tanklarda güvenilir performans
  • Sürekli ölçüm sağlar

Sınırlamalar:

  • Sıvı yoğunluğu değişirse ölçüm hataları olabilir
  • Katı malzemelerde kullanılamaz
  • Diyafram tıkanması riski vardır
  • Düzenli kalibrasyon gerektirir

SEÇİM KRİTERLERİ

  • Sıvının türü ve yoğunluğu
  • Tank yüksekliği ve basınç aralığı
  • Montaj şekli (dalma tipi, flanşlı, dişli bağlantı)
  • Ortam koşulları (sıcaklık, kimyasal dayanım)
  • Haberleşme protokolleri ve entegrasyon

UYGULAMA ALANLARI

  • Su ve atık su arıtma tesisleri
  • Kimya ve petrokimya endüstrisi
  • Gıda ve içecek üretimi
  • Enerji santralleri (soğutma suyu depoları)
  • Tarım ve sulama sistemleri

STANDARTLAR

  • IEC 61298 (basınç cihazları)
  • ATEX & IECEx (patlayıcı ortamlar için)
  • EHEDG (hijyenik tasarım – gıda sektörü)

SONUÇ

Hidrostatik seviye transmitterleri, doğruluğu ve güvenilirliği sayesinde endüstride en çok tercih edilen seviye ölçüm cihazlarından biridir. Uygun seçim ve düzenli bakım ile uzun süre sorunsuz çalışarak proses güvenilirliğini artırır.

Ultrasonik seviye transmitterleri, sıvı ve katı malzemelerin seviyesini ölçmek için ses dalgalarını kullanan temassız ölçüm cihazlarıdır. Tank, silo ve açık alanlarda güvenilir ölçüm imkânı sağlar. Radar, kapasitif veya hidrostatik seviye ölçüm yöntemlerine göre daha ekonomik ve kolay kurulabilir olması nedeniyle birçok endüstride tercih edilmektedir.

Ultrasonic Level Transmitters

ÇALIŞMA PRENSİBİ

Sensör, yüzeye ultrasonik dalgalar gönderir. Dalgaların geri dönme süresine göre mesafe hesaplanır ve seviye bilgisi elde edilir.

Temel formül: d = (c × t) / 2

Burada:
d: mesafe (m)
c: ses hızı (343 m/s hava için)
t: gidiş-dönüş zamanı (s)

Tank yüksekliği ile bu mesafenin farkı, sıvı veya katı malzemenin seviyesini verir.

YAPISAL ÖZELLİKLER

  • Ölçüm aralığı: 0,2 m – 70 m
  • Gövde malzemeleri: PVDF, paslanmaz çelik, PP
  • Çıkış sinyalleri: 4-20 mA, HART, Modbus, Profibus
  • IP67 – IP68 koruma sınıfı
  • ATEX ve IECEx sertifikalı modeller

AVANTAJLAR VE SINIRLAMALAR

Avantajlar:

  • Temassız ölçüm, korozyon riski yok
  • Kolay montaj ve bakım gerektirmez
  • Tozlu ve agresif ortamlarda çalışabilir
  • Farklı tank geometrilerine uyum sağlar

Sınırlamalar:

  • Köpük ve buhar, ölçüm hassasiyetini etkileyebilir
  • Dar açılı tanklarda yansıma sorunları
  • Sıcaklık değişimleri ses hızını etkiler

SEÇİM KRİTERLERİ

  • Tank yüksekliği ve geometrisi
  • Ölçülecek malzemenin fiziksel özellikleri
  • Ortam koşulları (sıcaklık, basınç, nem)
  • Haberleşme protokolleri
  • Patlayıcı ortam sertifikaları (ATEX, IECEx)

UYGULAMA ALANLARI

  • Su ve atık su arıtma tesisleri
  • Gıda ve içecek endüstrisi
  • Kimya sanayi (korozif akışkan depoları)
  • Çimento ve madencilik (stok siloları)
  • Enerji santralleri (kül, kömür ve sıvı tankları)

STANDARTLAR

  • IEC 61010 (ölçüm cihazları güvenliği)
  • ATEX & IECEx sertifikaları
  • NAMUR NE 107 (diagnostic status)

SONUÇ

Ultrasonik seviye transmitterleri, temassız ölçüm avantajı ve dayanıklılığı ile endüstriyel tesislerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Doğru seçim ve kurulum ile işletme maliyetlerini azaltır ve proses güvenilirliğini artırır.