Tahmini Okuma Süresi: 2 dakika

Vorteks debimetreler, akışkan içinden geçen bir engelin arkasında oluşan girdapların (vortekslerin) frekansını ölçerek debiyi belirleyen ölçüm cihazlarıdır. Kármán vorteks sokağı prensibine dayanır ve sıvı, gaz ve buhar ölçümünde yaygın olarak kullanılır. Güvenilirliği, geniş uygulama aralığı ve hareketli parça içermemesi nedeniyle endüstride önemli bir yere sahiptir.

ÇALIŞMA PRENSİBİ

Akışkan, boru hattına yerleştirilen prizmatik bir engelin arkasında düzenli aralıklarla vorteksler oluşturur. Bu vortekslerin frekansı akış hızına doğrudan orantılıdır.

Temel formül:
f = St · v / d
f: vorteks frekansı (Hz), St: Strouhal sayısı (boyutsuz), v: akışkan hızı (m/s), d: engel genişliği (m).

Debi ise şu şekilde hesaplanır:
Q = v · A
Q: debi (m³/s), A: boru kesit alanı (m²).

YAPISAL ÖZELLİKLER

Engelleyici cisim (bluff body): Vortekslerin oluşumunu sağlar
Sensörler: Piezoelektrik, kapasitif veya ultrasonik algılama
Gövde: Paslanmaz çelik veya alaşımlı malzeme
Çıkış sinyalleri: Pulse, 4-20 mA, HART, Modbus, Profibus
Basınç ve sıcaklık kompanzasyonu ile donatılabilir

AVANTAJLAR VE SINIRLAMALAR

Avantajlar:

Hareketli parça içermez, düşük bakım ihtiyacı
Sıvı, gaz ve buhar için uygun
Yüksek sıcaklık ve basınç altında çalışabilir
Geniş ölçüm aralığı

Sınırlamalar:

Düşük Reynolds sayılarında (Re < 2000) doğru ölçüm yapamaz
Titreşim ve gürültüden etkilenebilir
Düşük debilerde hassasiyet azalır

UYGULAMA ALANLARI

Enerji santrallerinde buhar ölçümü
Doğalgaz dağıtım hatlarında debi kontrolü
Kimya ve petrokimya endüstrisinde proses akış izleme
Su ve atık su tesislerinde akış ölçümü
Gıda ve içecek endüstrisinde sıvı akış kontrolü

STANDARTLAR VE KALİBRASYON

ISO 5167: Akış ölçüm cihazları için standartlar
ASME MFC-6: Vorteks debimetre test ve kalibrasyon standartları
AGA raporları: Gaz ölçüm uygulamaları için kılavuzlar
Düzenli kalibrasyon, ölçüm doğruluğunu korumak için gereklidir

SONUÇ

Vorteks debimetreler, sağlam yapıları, geniş uygulama yelpazesi ve düşük bakım gereksinimleri ile modern endüstride vazgeçilmez ölçüm cihazlarıdır. Dijital iletişim protokolleri sayesinde otomasyon sistemlerine kolayca entegre edilirler.

Beğenebilecekleriniz: